Ziekte van Cushing
Het syndroom van Cushing is een aandoening bij de hond waarbij de bijnierschors teveel cortisol produceert. De bijnieren zijn twee kleine organen die naast de nieren liggen (zie tekening hieronder).
Oorzaak
De hypofyse (= pijnappelklier) is een heel klein hersenaanhangsel. Het is een klier die vele hormonen afscheidt, waaronder ACTH. Deze ACTH stimuleert de bijnierschors om cortisol te produceren. Is er in het lichaam te weinig cortisol, dan wordt in de hypophyse de stof ACTH aangemaakt die de bijnieren stimuleert om extra cortisol te maken. Is er voldoende cortisol in het lichaam, dan wordt de aanmaak van ACTH en dus van cortisol weer afgeremd.
De oorzaak van een verhoogde concentratie aan cortisol kan een tumor van de bijnier zijn (ongeveer 5% van de gevallen) of een tumor van de hypofyse (in 95% van de gevallen van ziekte van Cushing).
Symptomen
Symptomen van het syndroom van Cushing (niet alle verschijnselen hoeven op hetzelfde moment aanwezig te zijn):
• Veel drinken en plassen
• Veel eten
• Een gezwollen buik (door vergrote lever en vocht vasthouden)
• dunne huid met kaalheid, vooral in de flanken en soms kleurverandering van de vacht en een enkele keer kalkafzettingen in de huid
• spierverzwakking (spieratrofie)
• suikerziekte.
• verminderd uithoudingsvermogen.
Diagnose
Laboratoriumonderzoek is belangrijk voor het stellen van de diagnose van de ziekte van Cushing. Maar daarbij is het belangrijk dat sommige van de symptomen die hierboven zijn genoemd ook aanwezig zijn. Een bloed- en/of urine-onderzoek kan namelijk wel eens waarden opleveren die lijken te passen bij de ziekte van Cushing, maar ook wel eens op andere aandoeningen kunnen wijzen.
• Bloedonderzoek
Bij het bloedonderzoek zien we o.a. dat bepaalde enzymen sterk verhoogd zijn. Op grond hiervan kan de dierenarts nog niet de diagnose stellen maar heeft hij/zij een aanwijzing.
• Urineonderzoek
In de urine laten we de verhouding cortisol/creatinine bepalen. Is deze verhoogd dan kan dat wijzen op de ziekte van Cushing.
Behandeling van de ziekte van Cushing:
Operatie
Wanneer het syndroom van Cushing veroorzaakt wordt door een tumor aan de bijnieren dan kan de aangetaste bijnier operatief worden verwijderd.
Een hypofyse tumor kan ook operatief worden verwijderd. Daarvoor moet vooraf een MRI/CT-scan worden gemaakt. Deze operatie wordt alleen in Utrecht uitgevoerd en is erg kostbaar.
Bij de keuze voor een operatie spelen o.a. de levensverwachting van de hond, eventuele bijkomende ziekten en de financiële positie van de eigenaar een belangrijke rol. Uw dierenarts zal dit met u bespreken.
Medicamenteuze behandeling
Cushing wordt behandeld met Vetoryl. Dit medicijn is geregistreerd voor de behandeling van 'Cushing' bij de hond. Het verhindert in de bijnier het aanmaken van cortisol en daarmee de hierboven genoemde symptomen. Een eventuele oorzaak (tumor in hypofyse of bijnier) verdwijnt hiermee natuurlijk niet!
